Is eten kunst?

Eten is eigenlijk geschiedenis. Wanneer we een gerecht eten, eet je de culturele geschiedenis van zo’n gerecht en van de bevolking die het maakte en doorontwikkelde. Wat voor gerecht je ook eet, je eet verhalen. Die verhalen zijn heel belangrijk om te blijven vertellen, zodat culturen en cultuurbesef niet verloren gaan.

Bart: “Er zijn zeker raakvlakken tussen een chef en een kunstenaar, met name op het gebied van creatief denken en het samenstellen van een gerecht of een kunstwerk. Luuk: “Ik denk dat het heel goed samen kan gaan. Vandaag vormen kunst en food een geheel. Bart: “Zelf ben ik geen goede kok, maar ik houd wel van lekker eten. Ongeveer elke maand komt er een professional thuis een uitgebreid diner koken. Het is leuk om te zien dat een kok in korte tijd een soort kunstwerk op een bord kan maken.”

Koken en de manier waarop je je gerechten serveert, kun je zo beschouwen als kunstvorm. Voedsel is daarbij een belangrijk onderwerp in de kunstgeschiedenis, vereeuwigd in onder meer schilderijen en sculpturen – kunst die ook beroemde chefs weer inspireert. Met deze revolutie ontwikkelt de opmaak van het bord zich in de loop der tijd tot een ware kunst. Veel trends passeren de revue, maar met de populariteit van het moleculair koken en de broers Adrià van El Bulli in het bijzonder, zijn chefs de Van Goghs en Picasso’s van de keuken geworden. De meesters der kookkunst spelen al eeuwen knap met wat we proeven, maar ook met wat we zien.

Het sterkste staaltje was een fotocollage van Erik Klein Wolterink, uit zijn serie Amsterdamse keukenportretten. Je ziet een keuken. Alle kastdeurtjes zijn weggehaald en de suppoost moedigt je aan om, als Sherlock Holmes, uit de flesjes, vaatjes, pannen, borden, enzovoort, te deduceren van welk huishouden deze keuken is. Imponerend zijn ook twee metershoge wanden waar op schappen porseleinen vormen staan van alles wat Itamar Gilboa, een Israëliër wonend in Amsterdam, in één jaar gegeten en gedronken heeft. Een overweldigend schouwspel, artistiek en informatief. Het Laatste Avondmaal van de Nigeriaanse Yinka Shonibara. Je ziet een gezelschap in kleurrijke kledij dat het hoofd verliest aan een tafel bijna nog rijker aan gerechten dan aan de koninklijke hoven eeuwen geleden. Verder een groot, beeldschoon vierkant van kunstig gedrapeerde slabladeren in sappig groen van de hand van Stefan Gross, een Duitse keramist die nu plastic kneedt. En tot slot het ontroerende net-echte beeld dat Australiër Ron Mueck in Londen maakte van een afgematte jonge moeder, die zich met volle tassen terugsleept naar huis, met onder haar jas haar baby die nog niet van ellende weet en stralend naar haar opkijkt.

Koken en de manier waarop je je gerechten serveert, kun je zo beschouwen als kunstvorm. De legendarische Auguste Escoffier verfijnde de Franse culinaire tradities. Hij beschouwde koken als een kunstvorm. Veel trends passeren de revue, maar met de populariteit van het moleculair koken en de broers Adrià van El Bulli in het bijzonder, zijn chefs de Van Goghs en Picasso’s van de keuken geworden. Ferrans jongere broer Albert Adrià (Tickets) is minstens zo verantwoordelijk voor het succes van deze culinaire revolutie. Als zelfverklaard avant-gardist combineert hij smaakexplosies met visuele meesterwerkjes. De meesters der kookkunst spelen al eeuwen knap met wat we proeven, maar ook met wat we zien.